Mijn zus Patricia Steur heeft de afgelopen maanden haar foto-archief opgeruimd, uitgemest, gedigitaliseerd en daarmee veilig gesteld voor toekomstige generaties. Met de onvolprezen assistentie van haar partner Theo Maijenburg. Voor hem is zeker een halve familiegeschiedenis voorbij gekomen. In die periode ontving ik regelmatig in de mail foto’s van vroeger. Herinneringen aan wat we alzo samen hebben gedaan, wie zij fotografeerde en ik interviewde. Mooie tijden om te koesteren. We hadden toen en hebben nog steeds veel plezier in wat we samen creëren. Het gaat ons makkelijk af want aan een half woord hebben we genoeg. Zo ontving ik ook deze foto, met Andy Tielman en toen moest ik meteen denken aan dat interview uit 1993 voor Indisch Tijdschrift Moesson en de logeerpartij bij mijn moeder in 2011.
Mijn man Coen en ik logeerden toen gedurende vier maanden bij mijn moeder Els Steur-Schul. Zij was ons opvanghuis toen we voor een paar jaar terugkeerden naar Nederland want zonder vast adres kun je je als Nederlander niet inschrijven in de Lage Landen en als je niet staat ingeschreven kun je geen huis huren. Haar aanbod om bij haar in te trekken vergemakkelijkte de opstart en re-integratie in Den Haag aanzienlijk. Het was een interessante ervaring om op deze leeftijd weer bij mijn moeder thuis te wonen. Ik ontdekte allerlei overeenkomsten. De gebaren, de empathie, de humor, de zorgzaamheid, de kritische blik en de “meedogenloze” oordelen die zij en ik nooit zien als veroordeling maar als observatie.
Wat niet overeenkwam was haar gewoonte om vaak iets te eten. Daar kon ik mezelf niet in herkennen. Helemaal niet zelfs. Ze deed me steeds denken aan Andy Tielman (1936-2011) die ik ooit interviewde. Ja die. Andy Tielman Van de Tielman Brothers. De band die aan Jimi Hendrix leerde met zijn tanden de gitaar te bespelen.
Ik geef toe, het interview is lang geleden en het staat me bij als de dag van gisteren. Ik was behoorlijk zenuwachtig. Allerlei scenario´s van de ontmoeting die ik straks zou hebben met één van mijn jeugdidolen kwamen voorbij. Trouwens, mijn moeder was ook groot fan. Op haar uitvaart kwam natuurlijk Blue Bayou aan bod. Ze kon het zelf ook prachtig zingen.
Uhuhuuuu ….
Ten tijde van dit interview was Andy net terug van zijn omzwervingen in Indonesië en bezig met een comeback. Vandaar dat ik in opdracht van Moesson met hem ging praten over zijn leven.
De ontmoeting was hartelijk. Hij was nog steeds slank en knap en zijn oogopslag die ik alleen van zijn optredens kende, was niet veranderd. We dronken koffie met iets erbij en praatten. Een uur later bestelde Andy saucijzenbroodjes en weer een tijdje later een lunch die niet lang daarna gevolgd werd door thee en taart. Ik was verbaasd dat hij zo vaak at en stelde aan het einde van het interview uiteindelijk toch die brandende vraag.
“Waarom eet je zo vaak?”
“Waarom?” lachte hij zijn prachtige lach. “Ik kan beter vragen waarom jij zo weinig eet? Je moet vaak eten hoor. Stel je voor dat je dood neervalt met een lege maag? Dat kan toch niet?”
Mijn moeder at net zo vaak als Andy. Weliswaar veel minder maar net zo vaak. Altijd dacht ik dat ze te weinig at. Maar nu weet ik beter. Ze had een broertje dood aan groente en sla en alles waar het woord gezond voor staat. Ze dwong zichzelf iedere dag iets gezonds te eten voordat ze aan de desserts en de koekjes begon, dat wel. Ik kon het niet nalaten ook aan haar die ene vraag te stellen.
“Mam, waarom eet je zo vaak? Je lijkt Andy Tielman wel. Als ik zoveel en zo vaak zou eten als jullie dan zou ik dik zijn.”
Ze keek me verbaasd aan en zei: “Stel je voor … een lege maag? Dat kan toch niet. Maar jij moet dat niet doen hoor. Jij hebt namelijk de aanleg van de Hollandse familie van je vader”. Dat laatste zei ze met enige triomf in haar stem en met nadruk op het woordje jij.
Ik moest lachen en bedacht me dat ik misschien ook ieder uur moet gaan eten. Wie weet kon die Indische gewoonte de Hollandse aanleg wel overwinnen.