Photo by Avery Evans on Unsplash.com
Vragen stellen aan anderen over iets dat je niet begrijpt of over een probleem, is een kunst. Jezelf vragen stellen over problemen die je denkt te hebben is meer dan dat; het is een levenskunst. En weet je waarom? Omdat je je daarmee verdiept in jezelf en die verdieping vergroot dan weer je bewustzijn. En bewustzijn is noodzakelijk voor het ontwikkelen van compassie en het vredig kunnen samenleven met iedereen in alle omstandigheden. Dat zijn mooie woorden en nu de praktijk.
In mijn werk vertellen mensen mij verhalen over hun leven. Vooral de problemen die schijnbaar onoplosbaar zijn komen aan bod. Meestal worden die problemen veroorzaakt door een ander, denkt de verteller. Ik weet inmiddels wel beter. Die problemen komen allemaal voort uit jezelf.
Ik leer de vertellers, vragen stellen. Zuivere vragen. Aan zichzelf. En vertel daarbij dat ze geen oplossingen hoeven te verzinnen. Want dat is onmogelijk.
Tegenwoordig kom ik dit soort teksten bij de moderne denkers, hersenwetenschappers en coaches of goeroes tegen:
De oplossing van een probleem kan nooit gevonden worden op het vlak waar het probleem is ontstaan. Dus als de stagnatie ontstaat in jouw hoofd, kun je daar niet de oplossing vinden.
Geloof me. Die wijsheid is waar en zo oud als de weg naar Kralingen. Zelfs Rudolf Steiner schreef er al over in 1904. Het sterkt mij altijd dat ze in die tijd ook hun hoofd braken over vragen. Het is zo menselijk als wat.
Steiner citeert Goethe:
We zijn niet geroepen de vraag op te lossen, maar eerst de vraag te stellen en te wachten hoe de vraag zichzelf oplost.
Stel je hebt een vraag over iets. Groot of klein. Wat doe je dan? Je denkt erover na, je breekt je hoofd erover, omdat je gelooft dat jij ook de oplossing moet vinden in je denken. En daar gaat het mis. Al je energie stroomt naar je denken. Je wordt doodmoe van al het gemaal in je hoofd en je komt geen stap dichterbij een antwoord.
Jij bent als mens niet degene die de vraag of het probleem gaat oplossen en je gaat er ook niet over wanneer die oplossing moet plaatsvinden. Je bent wel degene die de juiste vraag kan stellen. Kies daarbij je woorden zorgvuldig. Om een vraag goed te formuleren heb je rust en stilte nodig in je hoofd. Dat betekent dat je tijd neemt voor en met jezelf. Je verdiepen in jezelf door gewoon stil te zitten. Dat maakt je zelfbewust en dan heb je zo de juiste vraag te pakken. En soms, als je zo stil zit met jezelf, lost het probleem zich vanzelf op. Gewoon, omdat je de situatie in beschouwing neemt en inziet dat het eigenlijk onbenullig is.
Is het wel een probleem? Dan denk je na het stellen van een duidelijke vraag er niet meer over na. Je kunt wel nadenken over de middelen die eventueel geschikt zijn om het probleem op te lossen. Daarna laat je het hele onderwerp los. Je gaat wat anders doen. Na een tijdje – misschien een dag of een week later – verschijnt de oplossing. Zomaar. Als uit het niets.
Het enige dat je nodig hebt is geduld en vertrouwen in iets wat je niet kunt zien of aanraken. Daar op die onzichtbare plek gebeurt alles. Als je het één keer hebt ervaren weet je ook dat alle scenario’s die je koortsachtig in je hoofd verzint alleen maar afleiding zijn van waar het werkelijk over gaat.
Ik herhaal het nog een keertje. Het gaat over vertrouwen hebben in het grote geheel en weten dat je niet alles weet. Hoe slim, intelligent of sluw je ook denkt te zijn. Gebruik het denken waar het voor is: leven en overleven.
Geïnspireerd op mijn eigen levensvragen en teksten van Rudolf Steiner die ik met interesse lees op De grote Rudolf Steiner Citatensite.
